Demencja to popularne określenie sytuacji, gdy ktoś traci kontakt z rzeczywistością – zapomina, traci orientację, popada w otępienie.
W istocie demencja jest jedną z form zaburzeń funkcji poznawczej mózgu. Nie zawsze dotyczy strych ludzi. Inną formą zaburzeń jest Choroba Alzheimera. Oto pierwszy artykuł z cyklu przybliżającego problemy z funkcjami poznawczymi. Żeby móc im zapobiegać trzeba o nich wiedzieć
To co pacjenci powszechnie nazywają demencją, sklerozą i alzheimerem, to zasadniczo jest to samo, ale tylko w potocznym rozumieniu. Dla lekarza, oczywiście to zupełnie różne rzeczy. Demencja to szerokie określenie, opisujące ogólnie stan kliniczny pacjenta, nie zaś przyczynę tego stanu.
Demencja – czym jest?
Demencja to upośledzenie funkcji poznawczych w stopniu znacznym czyli takim, kiedy komunikacja z pacjentem jest utrudniona. Jego pamięć dotycząca bieżących wydarzeń czy bieżących informacji, le też wcześniejszych jest w znacznym stopniu upośledzona. Czasami zdarza się, że pacjent nieźle pamięta rzeczy, które dotyczą jego dzieciństwa lub wczesnej młodości albo traumatyczne wydarzenia z życia, natomiast nie jest w stanie zapamiętać początku zdania, które mówił przed chwilą.
Ten stan też oczywiście nie jest cały czas taki sam, to jest proces. Demencja od momentu znacznego upośledzenia funkcji poznawczych do śmierci pacjenta ulega pewnej progresji, czyli powiększa się. W końcowym etapie może być tak zaawansowana, że komunikacja z pacjentem będzie właściwie niemożliwa. Będzie on wymagał całodobowej opieki pielęgnacyjnej, ale też karmienia czy wręcz pilnowania, żeby nie spadł z łóżka, nie próbował wstać, nie uderzył się.
Skleroza – co to takiego?
Skleroza jest to jedna z przyczyn demencji.
Skleroza, to potoczne określenie miażdżycy dotyczącej tętnic. Zazwyczaj dotyka wszystkich tętnic w organizmie, w tym na przykład tętnic wieńcowych. To co nas interesuje z punktu widzenia upośledzenia funkcji poznawczych dotyczy tętnic mózgowych. W zależności od stopnia zaawansowania miażdżycy, od tego ile epizodów mikrozatorów czy mikrowylewów, zatorów i wylewów dotyczących dużego obszaru mózgu wystąpiło w życiu człowieka, to stopień uszkodzenia funkcji poznawczych, czyli czynności mózgu będzie bardzo różny.
Alzheimer – jedno z zaburzeń o podłożu degeneracyjnym
Choroba Alzheimera i inne zaburzenia funkcji poznawczych o podłożu degeneracyjnym to worek, do którego wszyscy wrzucają wszystko. Zaburzeń ze spektrum degeneracyjnego jest kilka. Inną przyczynę i inny przebieg ma zaburzenie funkcji poznawczych o podłożu degeneracyjnym u pacjentów z chorobą Parkinsona – mówimy wtedy często o demencji z ciałami Levy’ego. Inaczej będzie to przebiegało u pacjentów z degeneracją w typie Alzheimera, a jeszcze inaczej w demencji czołowo-skroniowej. Wszystkie wymienione zaburzenia mają podłoże degeneracyjne.
Najczęstsze przypadki zaburzeń funkcji poznawczych
Prawda w praktyce klinicznej wygląda jeszcze inaczej. Pacjent, który do nas trafia często ma mieszaną postać uszkodzenia funkcji poznawczych – część komórek jest uszkodzonych na podłożu degeneracyjnym, wielu z tych pacjentów ma jednocześnie zaawansowaną miażdżycę, a co za tym idzie zmiany naczyniopochodne w mózgu i upośledzenie funkcji tego mózgu z powodu zmian naczyniopochodnych. Tak jest najczęściej – im starszy pacjent, tym oczywiście tych zaburzeń będzie więcej i tym częściej będą występowały te mieszane postaci. Taka czysta postać choroby Alzheimera, demencji z ciałami Levy-ego czy demencji czołowo-skroniowej, to są rzadkie przypadki. Rzadko zdarza się sytuacja kiedy możemy zdiagnozować u pacjenta wyłącznie tę jedną chorobę. Najczęściej w praktyce klinicznej mamy do czynienia z postacią mieszaną zaburzeń: degeneracyjną i naczyniopochodną.
Dodaj komentarz